De Bevrijding

De Bevrijding

De Bevrijding

Enkele fragmenten uit een tekst door Omèr Gelaesen

Op 6 juni 1944 begon de lang verwachte dag: het begin van de bevrijding van Europa van de Nazi’s. Die morgen stormden in Frankrijk tienduizenden geallieerde soldaten vanuit hun bootje door het kille zeewater naar de stranden van Normandië.

In de Vlaamse dorpen sneuvelden bevrijders van over de hele wereld. Tussen hen ook de schoonbroer van de latere Amerikaanse president Kennedy. Hij sneuvelde toen hij aan het hoofd van zijn compagnie vanuit Beverlo oprukte naar Heppen. Alle bevrijders kregen ter plaatse een snelle begraving maar de meeste werden later overgebracht naar de Engelse Militaire Begraafplaats van Leopoldsburg. In de omgeving van Leopoldsburg werden de soldaten van de Brigade Piron ingezet. Zij verloren er op 11 en 12 september zes manschappen. Op een aantal plaatsen werden daarbij de burgers niet ontzien: naast de ‘gewone’ oorlogsslachtoffers vielen tientallen burgers door gruweldaden van de Nazi’s.

Tussen Lommel en Neerpelt, werd door het snelle optreden van de Engelse verkenners, een brug over het Schelde-Maas kanaal veroverd. Terwijl de voorbijgestoken Duitsers elders nog weerstand boden moest ook deze brug meerdere dagen lang tegen Duitse tegenaanvallen verdedigd worden. Maar ze kon behouden worden en werd, zoals later blijkt, een paar dagen later even wereldberoemd.

Stellingname op 11 september 1944 even na 14u van drie tanks van de 13th/18th Royal Hussars in de Nicolaylaan ter hoogte van het kruispunt Quatre-Bras.

In de eerste helft van september hadden de generaals een gewaagd plan uitgedokterd om de oorlog snel te beëindigen. Het was de bedoeling om de Duitse weerstand te breken door op hetzelfde ogenblik alle belangrijke bruggen over de grote rivieren in Nederland met parachutisten te bezetten en zo het Duitse leger te isoleren van zijn thuisland. Dit zou gebeuren op de lijn Eindhoven -Nijmegen – Arnhem. En omdat parachutisten slechts weinig zware wapens en munitie kunnen meenemen moesten die para’s zo snel mogelijk de tanks en voorraden vervoegen. Dit werd de volgende opdracht voor de troepen die in de Limburgse Kempen aan het vechten waren. Het plan kreeg de codenaam MARKET-GARDEN, waarbij MARKET stond voor het luchtgedeelte en GARDEN voor het grondgedeelte. In Engeland werden de Amerikaanse, Engelse en Poolse parachutisten klaar gemaakt om in actie te komen. Het plan voor de grondtroepen werd op 16 september in een cinemazaal te Leopoldsburg aan de commandanten van de gevechtseenheden uitgelegd. Het plan kende echter slechts een gedeeltelijk succes. Het landen der para’s verliep moeilijk en het oprukken langs de weg werd een zeer zware opdracht. De Duitsers boden overal sterke weerstand en het kostte vele dagen om de para’s te bereiken. Voor de verste brug, deze van Arnhem, kwam men te laat: de para’s werden er verslagen. Door het verloop van deze operatie is de codenaam in de vergeethoek geraakt; zeer snel werd hij vervangen door het begrip “Een brug te ver”, en de weg er naar toe vertrok in de Limburgse Kempen.

This article is also available in English